ระบบทุนนิยมมีองค์ประกอบหลักหลายประการ:
ในลำดับเดียวกันของแนวคิดก่อนหน้านี้ไม่มีนโยบายหรือข้อบังคับที่ควบคุมกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ผู้ประกอบการต้องการดำเนินการ.
ดังที่ได้กล่าวไว้ในจุดก่อนหน้านี้สถานการณ์ที่ดีที่สุดที่ระบบนี้ใช้งานได้ดีคือเมื่อมีอุปทานมากและมีความต้องการสูง.
แต่เราต้องแยกให้ออกว่าเราจะโค่นทุนนิยมทั้งระบบ หรือมองให้ออกว่าปัญหาอยู่ที่ไหนแล้วโฟกัสไปที่จุดนั้น เช่น การแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม การเมืองอุปถัมภ์ ก็ว่ากันไป
ลัทธิสังคมนิยมมักถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นเพราะการจัดหาโครงการบริการสังคมซึ่งต้องเสียภาษีสูงซึ่งอาจชะลอการเติบโตทางเศรษฐกิจ
การห้ามส่งสินค้าคืออะไร? ความหมายและตัวอย่าง
แม้จะมีสถานะที่ทันสมัยในฐานะระบบเศรษฐกิจที่ครอบงำของโลก แต่ทุนนิยมก็ถูกวิพากษ์วิจารณ์ด้วยเหตุผลหลายประการตลอดประวัติศาสตร์ สิ่งเหล่านี้รวมถึงธรรมชาติของการเติบโตของทุนนิยมที่คาดเดาไม่ได้และไม่แน่นอน อันตรายทางสังคม เช่น มลพิษและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสมต่อคนงาน และรูปแบบของความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ เช่นความไม่เท่าเทียมกันของรายได้ นักประวัติศาสตร์บางคนเชื่อมโยงแบบจำลองทางเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยผลกำไร เช่น ทุนนิยม กับการเพิ่มขึ้นของสถาบันที่กดขี่ เช่น การเป็นทาสของมนุษย์ลัทธิล่าอาณานิคมและลัทธิ จักรวรรดินิยม
บทความ รูปภาพ และสื่ออื่นๆ ที่มีสัญลักษณ์ของสถาบันปรีดี พนมยงค์ ในเว็บไซต์
อย่างที่บอกไปแล้วว่าทุนนิยมไม่ได้ร่วงลงมาจากฟากฟ้า แต่เป็นสิ่งประดิษฐ์จากน้ำมือมนุษย์มากกว่า แล้วทีนี้ ทุนนิยมไทยถูกประดิษฐ์ขึ้นมาอย่างไรถึงได้มาถึงจุดที่เรายืนอยู่ทุกวันนี้ได้
เชียงใหม่: ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อนาธิปไตยคืออะไร? ความหมายและตัวอย่าง
ส่วนคำถามว่าทุนนิยมไทยเปลี่ยนแปลงไปเพียงใดหลังวิกฤต ก็ลองตรองกันดูเถิดว่า ธนาคาร-นายทหาร-เทคโนแครต ยังมีบทบาทต่อเศรษฐกิจมากน้อยเพียงใด การพัฒนาความสามารถในการผลิตกับการลดความเหลื่อมล้ำอยู่ตรงไหนในวาระแห่งชาติ และมีอุตสาหกรรมกี่ประเภทที่ใช้กลไกตลาดเป็นแรงขับเคลื่อนหลัก
แม้ว่าข้อดีของระบบทุนนิยมจะไม่ได้ฟังดูแย่ แต่ก็มีบางประเด็นที่คัดค้าน:
แต่ถ้าจริงๆ แล้วปัญหามันอาจจะอยู่ที่ ผลลัพธ์ที่ไม่พึงประสงค์บางอย่างของระบบทุนนิยม เราก็ต้องเข้าใจก่อนว่า ทุนนิยม ถึงที่สุดแล้ว ทุนนิยมคือสิ่งประดิษฐ์จากน้ำมือมนุษย์ที่มีวิวัฒนาการตามกาลเวลา เราเข้าไปเปลี่ยนแปลงได้เสมอ ไม่ใช่ความจริงทางธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้เลย